December 20, 20091 Comment

Estetyka i ergonomia, czyli piękne jest użyteczne

Ten artykuł ukazał się oryginalnie w Magazynie K2.

Często przyjmuje się, że estetyka i użyteczność, to dwie zupełnie oddzielne sprawy, które w dodatku stoją ze sobą w sprzeczności. Pokutuje oparte na dawnych wypowiedziach Jakoba Nielsena wyobrażenie specjalisty usability, który domaga się, żeby wszystkie linki w serwisie WWW były podkreślone i niebieskie, jedyną czcionką był 12 punktowy Arial, a wszystkie Flashowe animacje uważa za zło wcielone. W rzeczywistości wiele badań pokazuje, że estetyka i ergonomia są jak dwie strony jednej monety i jeśli występują razem, ich pozytywny efekt tylko się potęguje. W dobrym projekcie przemyślana funkcjonalność i piękna kreacja powinny iść ze sobą w parze. Co więcej pewien kompromis ergonomii względem estetyki może doprowadzić do postrzegalnego wzrostu użyteczności...

Read more

October 7, 20093 Comments

Użyteczność – Q&A

Idąc w ślady Marka Kasperskiego postanowiłem opublikować na blogu pełen tekst odpowiedzi jakich udzieliłem jakiś czas temu na pytania dotyczące usability zadane mi temu przez Grzegorza Miłkowskiego z Interaktywnie.com.
Grzegorz rozesłał te pytania do osób zajmujących się użytecznością w Polsce zbierając materiały do raportu Interaktywnie na temat usability. Tylko część z moich wypowiedzi pojawiła się w raporcie, a myślę, że niektóre rzeczy mogą być ciekawe dla czytelników. (Dla mnie samego interesujące było przeczytanie odpowiedzi Marka na te same pytania.)

Read more

September 5, 20093 Comments

Testy użyteczności serwisów mobilnych

Chcąc przeprowadzić badania użyteczności mobilnych serwisów internetowych albo aplikacji na telefony komórkowe napotykamy na wiele problemów:

  • Duża różnorodność platform.
  • Konieczność zrekrutowania respondentów korzystających z określonych typów słuchawek.
  • Trudność szybkiego przygotowania prototypów działających na urządzeniu mobilnym.
  • Problemy z podglądem i rejestracją akcji użytkowników korzystających z urządzenia mobilnego podczas badań (nie da się przecież w czasie godzinnej sesji cały czas zaglądać respondentowi przez ramię).

Read more

August 30, 20096 Comments

Eye-tracking w badaniach usability

Nielsen Norman Group opublikowało 160-stronicowe opracowanie dotyczące metodyki prowadzenia badań eyetrackingowych służących testowaniu użyteczności. Raport powstał przy okazji prac na książką "Eyetracking Web Usability" (Jakob Nielsen i Kara Pernice, New Riders Publishing), zapowiadanej już przeszło rok temu, ale ciągle czekającej na wydanie. Dokument PDF jest dostępny do pobrania tutaj całkowicie za darmo. Polecam - sporo konkretnych informacji, chociaż nie ze wszystkim się zgadzam 🙂

Nielsen i Pernice zwracają uwagę na ważne rozróżnienie - chociaż badania eyetrackingowe polegają na pomiarze reakcji fizjologicznej, to można do nich podchodzić zarówno ilościowo jak i jakościowo. Podejście jakościowe wymaga mniejszej liczby respondentów i może okazać się nawet lepsze w przypadku testowania usability. W takiej sytuacji nie można jednak polegać wyłącznie na heatmapach agregujących wyniki od wszystkich przebadanych osób, ale należy oddzielnie przeanalizować poszczególne przypadki.

Osobiście mam wątpliwości, co do zalecenia stosowania metody think aloud przy eyetrackingu, bo rozmowa z moderatorem może naprawdę mocno zaburzać wyniki. Nie negowałbym za to testowania statycznych projektów graficznych stron, co daje możliwość przebadania architektury informacji podczas projektowania serwisu i ułatwia analizę ilościową, dzięki lepszej kontroli nad ekspozycją materiałów osobom badanym. Chociaż jest to sztuczna sytuacja, to można przeprowadzać w ten sposób z powodzeniem testy zadaniowe i sprawdzać jak postrzegają projekty użytkownicy.

W opracowaniu nie znajdziemy niestety nic na temat interpretacji wskaźników - trzeba poczekać na książkę.

August 1, 20094 Comments

Neuro Web Design

Dzisiejszy wpis jest recenzją książki "Neuro Web Design: What Makes Them Click?" autorstwa Susan M. Weinschenk - pozycji, która wpadła mi w oko po przeczytaniu rekomendacji Steve'a Kruga:

Podczas czytania "Neuro Web Design" będziesz zapewne często myśleć "to nic nowego..." Ale gdy skończysz, odkryjesz, że twoje zdolności do tworzenia efektywnych serwisów WWW w cudowny sposób się polepszyły. To doskonały pomysł na książkę, który został bardzo dobrze zrealizowany.

- Steve Krug, autor "Nie każ mi myśleć!"

Susan Weinschenk posiada tytuł doktora psychologii i ponad 25 lat doświadczenia w dziedzinie projektowania user experience (m.in. jako konsultantka Human Factors International). W swojej książce w przystępny sposób wyjaśnia jak wiedza z dziedziny neuropsychologii i psychologii społecznej może posłużyć projektantom serwisów internetowych do tworzenia bardziej skutecznych rozwiązań.

Read more

July 12, 20099 Comments

Czytanie na 100%

Jest taki dziwny syndrom, który dotyka wielu grafików-webdesignerów, że po prostu MUSZĄ zrobić w layoucie teksty jasnoszarym fontem 10-11 px (czyli zaledwie jakieś 7,5 -8 pt), bo inaczej będą czuli się niezdrowo 😉

Ile to razy już słyszałem, że duże literki i kontrastowy tekst są nieładne i psują layout... Akurat. Jak ci psują layout, drogi grafiku, to znaczy że słabo ci idzie projektowanie...

Web design to nie sztuka dla sztuki, a sztuka użytkowa i jeśli tworzymy np. stronę z opisem produktu albo stronę artykułu, to tekst powinien być czytelny, bo artykuł istnieje po to, aby go czytano (bez trudu), a nie dla ozdoby.

Mam wrażenie, że miniaturowe blade fonty w projektach biorą się stąd, że graficy rysując layouty w Photoshopie operują na “lorem ipsum” i rzadko kiedy przyjdzie im do głowy, żeby postawić się w roli człowieka, który naprawdę czyta te wszystkie “lorem ipsumy”. Dla grafika blok tekstu to abstrakcyjny zapychacz pustej przestrzeni, a nie najważniejsza część strony czyli content.

Jak powinien wyglądać tekst, żeby był czytelny?

Read more

June 7, 200910 Comments

Projektowanie perswazyjne i prewencyjne

Projektowanie, to nie tylko usability i user experience. Często bardzo ważna jest rola perswazyjna projektu (persuasive design) lub zapobieganie wybranym zachowaniom użytkowników. Czasem zamiast przystosowywać się do zachowań ludzi, chcemy wpłynąć na nie i kształtować je lub coś zwyczajnie wymusić.

  • Wytworzenie u użytkowników motywacji do działania - albo do wykonania jakiejś jednorazowej akcji (np. na landing page'u kampanii) albo długofalowo (np. zmotywowanie użytkowników do aktywności w serwisie społecznościowym lub do tworzenia treści w serwisie typu user-generated content). Przyczynić się do tego mogą:
    • wymierne korzyści (materialne i inne) możliwe do zdobycia przez użytkowników
    • nagrody psychologiczne wynikające z aktywności w serwisie (poprawa nastroju albo obrazu samego siebie, zaspokojenie ciekawości, poczucie przynależności do grupy, zdobycie szacunku społeczności)
    • rozwiązania projektowe, które maksymalne ułatwiają pożądane zachowania
  • Zniechęcanie użytkowników do zachowań niepożądanych - np. do dodawania pirackich materiałów do serwisu, trollowania, spamowania, czy innych przejawów sieciowego wandalizmu. Przeciwdziałać temu mogą:
    • realne konsekwencje za naruszenie regulaminu (przypominanie, że użytkownicy są obserwowani przez moderatora, który nieuchronnie zainterweniuje w razie potrzeby, co może skutkować czasowym banem, utratą plików albo usunięciem konta użytkownika)
    • normatywny wpływ społeczny i kary psychologiczne (naruszający normy użytkownik naraża się na ostracyzm społeczności)
    • rozwiązania projektowe utrudniające lub uniemożliwiające niepożądane zachowania

Oczywiście nikt nie przepada za tym, kiedy wciska mu się coś na siłę, zmusza się go do czegoś, gdy czuje się obserwowany, kontrolowany lub oceniany na każdym kroku. Wszystkie metody wywierania wpływu na użytkowników należy stosować z głową. Niezbyt udanym case-em było np. niedawne wprowadzenie plusów i minusów na grupach dyskusyjnych w Goldenline, czyli mechanizmu który miał jak sądzę w zamyśle twórców pełnić dwie role: animacyjną - motywując użytkowników do zabiegania o dobre oceny i moderacyjną - pozwalając odfiltrować wypowiedzi osób, które niewiele wnoszą do dyskusji. Funkcjonalność ta spotkała się z bojkotem użytkowników i słusznie, bo została źle zaprojektowana, kompletnie bez wyczucia charakteru społeczności. (Obecnie zostały już tylko same plusiki i to zepchnięte na dalszy plan.)

Read more

May 20, 20091 Comment

Donald Norman o user experience

Nie lubię terminu “usability” i nie chcę, żeby nazywano mnie “ekspertem HCI” (human-computer interaction). Wierzę, że są rzeczy dużo ważniejsze dla ludzi, którzy używają naszych produktów, niż to czy potrafię kliknąć we właściwą ikonę czy znaleźć właściwą opcję... To co ważne to całościowe doświadczenie, od momentu kiedy po raz pierwszy usłyszę o produkcie aż do zakupu, otwarcia pudełka, uruchomienia, po serwis, utrzymanie, uaktualnienia. Wszystko ma znaczenie: wzornictwo przemysłowe, projekt graficzny, projekt instrukcji, całe usability, projekt funkcjonalny (behavioral design)... więc, stworzyłem termin “user experience” jakiś czas temu, żeby opisać te wszystkie aspekty. Jednak problem polega na tym, że wymaga to około sześciu różnych dyscyplin - dyscyplin, które często nie czują się komfortowo ze sobą. Na przykład projektanci funkcjonalni (behavioral designers) są zupełnie różni od projektantów graficznych; są inaczej wyszkoleni i nie zawsze dobrze się ze sobą dogadują.

Z długiej i interesujące rozmowy z Donem Normanem opublikowanej 9 lat temu w magazynie "Interactions" - "Organizational Limits to HCI" (PDF).

May 3, 20093 Comments

5 makowych aplikacji dla projektanta interakcji

Jako że od nowego roku przeswiczowałem na Maka, dzielę się krótką listą wyszperanego softu dla ludzi od UX dostępnego na komputery Apple. Jeśli znacie jeszcze coś ciekawego chętnie się dowiem 🙂

1. MindNode

Bardzo przyjemna aplikacja do mind mappingu (wersja pro i darmowa). Importuje i eksportuje pliki open source-owego programu FreeMind (który też działa na Maku, ale jest brzydki i niezbyt wygodny).

2. OmniGraffle

Odpowiednik Microsoft Visio na Maka czyli rysowanie makiet i diagramów (program płatny). Otwiera pliki VSD i zapisuje jako Visio XML (VXD).

3. Colour Contrast Analyser

Program służący do analizy tego czy kontrast tekstu z tłem spełnia normy dostepności WCAG (free).

4. xSort

Aplikacja do prowadzenia badań sortowania kart (free).

5. Silverback

Zastępnik pecetowego Morae czyli aplikacja do rejestrowania przebiegu testów usability (płatna, ale z 30 dniowym trialem).

April 18, 20091 Comment

Użyteczność nie jest projektowaniem interakcji

Dbałość o użyteczność powinna towarzyszyć projektowaniu interakcji, jednak projektowanie niesie ze sobą mnóstwo kwestii nie związanych z usability.

Projektowanie wymaga pogodzenia ze sobą wielu sprzecznych wymagań, wśród których użyteczność wcale niekoniecznie posiada najwyższy priorytet. Nigdy celem projektu nie jest maksymalizacja użyteczności za wszelką cenę, chodzi o osiągnięcie poziomu, który jest po prostu wystarczająco dobry.

Read more

ixdf-logo-full-expanded 1

Maciej Lipiec is an approved Educational Partner of the Interaction Design Foundation, the world’s largest UX Design learning community.
Get 3 months of free membership to learn UX Design here!

Maciej Lipiec is an approved Educational Partner of the Interaction Design Foundation, the world’s largest UX Design learning community.
Get 3 months of free membership to learn UX Design here!

Maciej Lipiec is an approved Educational Partner of the Interaction Design Foundation, the world’s largest UX Design learning community.
Get 3 months of free membership to learn UX Design here!

Maciej Lipiec is an approved Educational Partner of the Interaction Design Foundation, the world’s largest UX Design learning community.
Get 3 months of free membership to learn UX Design here!

Maciej Lipiec is an approved Educational Partner of the Interaction Design Foundation, the world’s largest UX Design learning community.
Get 3 months of free membership to learn UX Design here!

© Maciej Lipiec 2007-2023 

© Maciej Lipiec 2007-2023 

© Maciej Lipiec 2007-2023 

© Maciej Lipiec 2007-2023