Jest taka rzecz, która chodzi mi po głowie od kilku lat: czy nie byłoby fajnie, gdybyśmy mieli coroczne nagrody wyróżniające najlepsze projekty UX / interaction design w Polsce?
W zeszłym roku w K2 spróbowaliśmy naszych sił w IxDA Awards i udało nam się przejść globalne peer review i dostać z naszym projektem portalu PKO BP na shortlistę. Samo to jest sporym wyróżnieniem - był to jedyny zakwalifikowany projekt z Europy środkowej/wschodniej i jeden z nielicznych spoza USA/UK. Nie wygraliśmy i szczerze mówiąc nie bardzo na to liczyliśmy biorąc pod uwagę konkurencję: znaleźliśmy się w gronie takich firm jak R/GA (Nike+ Fuelband - pewny zwycięzca), Cooper, czy IDEO.
Nike+ to projekt za miliony dolarów - nie widzę w Polsce przedsięwzięcia, które miałoby szanse w takim globalnym konkursie. Po prostu nasz rynek nie jest na takim poziomie rozwoju. W UX Awards w zeszłym roku wygrał m.in. projekt Android Ice Cream Sandwich, ekosystem HBO GO i aplikacja Bloomberg.
Wyróżniamy jaskółkę afrykańską i europejską. I wyróżniamy też 6 różnych podejść do tego, czym jest UX/projektowanie interakcji/IA/whatever:
1. Podejście projektowe
Projektowanie UX to projektowanie rzeczy. Zwykle są to rzeczy niematerialne - interfejsy, procesy, usługi, ale tym nie mniej są to konkretne rzeczy, które można zobaczyć, doświadczyć ich, użyć ich, skorzystać z nich. Rozwiązują konkretne problemy, powstają w oparciu o rzeczywiste wymagania i korzystają z nich ludzie. Gdybym miał powiedzieć, czym jest dla mnie design, to powiedziałbym, że to właśnie to. I uczestniczenie w wymyślaniu i projektowaniu rzeczy, z których korzystają inni ludzie jest dla mnie frajdą i tym, co najbardziej mnie interesuje. Wszystkie inne podejścia do tego czym jest UX mogą być jedynie wsparciem dla tego jednego celu. Czasem przydatnym, a czasem zbędnym.
Moja prezentacja z World Usability Day w Krakowie. Impreza była bardzo fajna, prelekcje ciekawe (szczególnie "Projektowanie dla ekspertów" Ewy Sobuli i Tomasza Rupika), a organizacja po prostu świetna!
Każdy innowacyjny projekt napotyka na tę przeszkodę - nowe rozwiązanie może być lepsze, ale nie jest "intuicyjne" dla użytkowników i klientów, bo odbiega od znanego im standardu.
Lean UX, to metoda projektowania inspirowana podejściem typu agile i lean startup, która zyskuje coraz większą popularność na świecie. Lean UX jest bardzo fajnym konceptem i wcale niekoniecznie musi wiązać się z developerskimi metodykami agile, których twórcy jakoś niespecjalnie myśleli o designie.
Wystąpienie z 1991 roku warte więcej niż 10 nudnych książek o design thinking 😉
(...) Telling people how to be creative is easy, it's only being it that's difficult. (...) The prospect of settling down for quite serious study of creativity for the purpose of tonight's gossip was delightful. Having spent several weeks on it, I can state categorically that what I have to tell you tonight about how you can all become more creative is a complete waste of time.
Początki nowego projektu bywają czasem straszne. Jesteś proszony(a) o wycenę i harmonogram prac, kiedy nie wiesz, jeszcze co dokładnie chcesz (albo trzeba będzie) zrobić. Główny problem wydaje się niejasny, brakuje odpowiedzi na wiele pytań, masz przeczucie, że niektórych pytań nie jesteś w stanie jeszcze nawet sformułować, ale powinieneś(aś) znać odpowiedzi. Masz wrażenie, że temat jest zbyt skomplikowany i rozległy, żeby go zrozumieć, czujesz się przytłoczony(a) przez mniejsze problemy i wymagania. Wszystko jest poplątane: jedna rzecz ma wpływ na inną, tamta na kolejne i odwrotnie. Musisz podejmować decyzje wiedząc, że nie wiesz wszystkiego, a inne ważne decyzje, których wynik powinieneś(aś) znać już teraz zostaną podjęte dopiero dużo później.
Siedzisz w ciemności z latarką i nie wiesz, co się czai obok 🙂
Jeżeli to uczucie jest dla ciebie znajome, to dlatego, że większość problemów projektowych i kreatywnych, to tzw. „wicked problems” („zaplątane problemy”? - nie znalazłem dobrego polskiego tłumaczenia).
Innowacja to tworzenie lepszych produktów, usług, technologii, idei. Nie wszyscy widzą wartość w designie, ale nikt nie powie, że nie widzi jej w innowacji, stąd wiele firm designerskich chętnie promuje swoją działalność pod tym szyldem. Specjalizuje się w tym IDEO, którego założyciel David Kelley napisał książkę pod tytułem „Art of Innovation“, a promowany przez tę firmę termin „design thinking“ stał się popularny jako (kontrowersyjny) przepis na innowacyjność.
Pojęcie innowacji można rozbić na dwa rodzaje:
innowację inkrementalną (ewolucyjną) – polegającą na ulepszeniach w ramach istniejących założeń („róbmy lepiej, to co już robimy“)
innowację radykalną – wynikającą ze zmiany istniejących założeń („zróbmy coś, czego jeszcze nikt nie zrobił “)
Oba rodzaje innowacji – inkrementalna i radykalna są potrzebne. Optymalizacja jest stosowana dużo częściej i jest oczywiście bardziej bezpieczna. Ponad 90% radykalnie innowacyjnych projektów (głównie wynikających z wykorzystania nowej technologii) nie udaje się. Jednak zbytnie przywiązanie do inkrementalnej innowacji może być szkodliwe – optymalizując powoli i w nieskończoność projekt, ulepszając go o kilka procent, można stać się ślepym na zupełnie inne rozwiązania, które mogłyby poprawić efektywność nie o kilka procent, ale o 50-100%, czy więcej. Czasem lepiej jest wyrzucić do kosza dotychczasowe myślenie/projekt i zacząć zupełnie od nowa.
Jak pokazują przykłady takich przedsiębiorstw jak Kodak, Nokia, czy Yahoo droga od globalnego lidera do firmy stojącej na granicy bankructwa może zająć tylko kilka lat jeśli firma nie potrafi nadążyć za innowacjami na swoim rynku. Szczególnie smutne jest to w przypadku Nokia, która zawsze bardzo poważnie traktowała design i chętnie tworzyła różnego rodzaju projekty koncepcyjne pod hasłem "Jak może wyglądać telefon w roku 2050?" (jak Nokia Morph, czy Nokia GEM), ale nie potrafiła stworzyć realnych produktów, które byłyby konkurencyjne dla propozycji Samsunga, HTC, czy Apple. Zamiast tego optymalizowała przestarzałego Symbiana. Podobną drogą szedł Philips (inwestujący w różne dziwne futurystyczne pomysły, jak np. miejskie ule), który teraz zmaga się z poważnymi kłopotami (spadek zysków o 85%, pozbycie się biznesu związanego z produkcją TV, ograniczenie R&D, zwolnienia grupowe).
Właściwie Dan Saffer powiedział już wszystko... Ile razy słyszę lub czytam o „design thinking” włącza się mój detektor bullshitu. Pisałem już na ten temat kilka lat temu, ale teraz moje postrzeganie tego, co faktycznie kryje się za tym sformułowaniem jest dużo bardziej krytycznie. Czym jest design thinking i czym właściwie różni się od designu? Tego nikt nie potrafi dokładnie sprecyzować. To kreatywne myślenie, które polega na generowaniu rozwiązań dla problemów o nieznanym początkowo rozwiązaniu z użyciem takich metod projektowych jak obserwacja użytkowników, burze mózgów, prototypowanie. I przede wszystkim żółte karteczki, dużo żółtych karteczek 😉 Trudno powiedzieć, aby było to coś nowego, co uzasadniałoby posługiwanie się taką etykietką.
Nigdzie w polskim internecie nie znalałem niczego na bardzo ciekawy temat jakim jest ubiquitous computing (w skrócie ubicomp), więc postanowiłem coś o tym napisać. Samo polskie tłumaczenie tego terminu "przetwarzanie rozpowszechnione" brzmi dość niezgrabnie. Co to jest i co to znaczy?
Ubocznym skutkiem prawa Moore'a, które mówi, że liczba tranzystorów w mikroprocesorach podwaja się co dwa lata, jest to że słabsze procesory nieubłaganie tanieją. Moc obliczeniowa jest coraz tańsza, odpowiedniki starych procesorów coraz mniejsze, pobierają mniej energii, a mogą nadal znaleźć wiele zastosowań. Dzisiejsze zegarki mają większą moc obliczeniową, niż komputery NASA w momencie lądowania ludzi na Księżycu. Ten fakt powoduje, że istnieje dziś możliwość zastosowania układów elektronicznych w wielu przedmiotach codziennego użytku po bardzo niskich kosztach. Połączenie tych wszystkich urządzeń w sieć daje zupełnie nowe możliwości.
